Op 8 augustus overleed oud-parlementair journalist Max de Bok op 83 jarige leeftijd. Een groot verdriet, een groot verlies. Met groot respect sta ik stil bij zijn overlijden. Een trouwe vriend en een betrokken en bevlogen persoon, zo kende ik Max de Bok met mooie en dierbare herinneringen. Onze eerste ontmoeting vond plaats in 2008. Ik werkte toen als jurist voor de Staatscommissie Grondwet.
Deze Staatscommissie had als opdracht de regering te adviseren over de herziening van de Grondwet, en om de samenleving beter kennis te laten maken met de Grondwet en met wat er in het parlement gebeurt. Voor deze klus zocht men naar iemand met ruime kennis over ons parlementair bestel, en iemand die in staat was om het ingewikkelde juridische en Haagse Jargon op een begrijpelijke wijze op te schrijven.
Algauw werd de naam van Max de Bok genoemd als de man die deze ingewikkelde klus kon klaren. Het eerste gesprek met hem was gelijk de bevestiging dat hij de juiste persoon was voor deze klus. Max de Bok kreeg van de Staatscommissie Grondwet de opdracht om een woordenboek te schrijven, waarin de parlementaire spelregels en termen uit het staatsrecht op een begrijpelijke manier werden uitgelegd.
Ik had de eer om vanuit de Staatscommissie Grondwet als sparringpartner te dienen voor Max de Bok in zijn schrijfwerk. Het was een zeer boeiende, leerzame en plezierige ervaring om met hem te mogen samenwerken. We voerden prachtige gesprekken met elkaar. Het fascineerde mij iedere keer weer wat voor ongelofelijke kennis Max de Bok had over ons parlementair bestel, en hoeveel politici hij kende uit de afgelopen decennia. En hij had altijd mooie anekdotes vanuit de Haagse politiek.
Onze samenwerking resulteerde snel in een mooie en waardevolle vriendschap. Max de Bok volbracht even later zijn opdracht op een voortreffelijke wijze met het schrijven van het boek ‘Van abdicatie tot zetelroof (PDF)‘ waarvan duizenden exemplaren zijn gedrukt.
Hoewel Max de Bok al een aantal jaren met pensioen was, was hij nooit opgehouden journalist te zijn. Politiek journalist gedurende tientallen jaren, een vaste bewoner van het Binnenhof. Bovendien was hij tien jaar een gedreven bestuurder van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (JVJ). Met recht en rede kan Max de Bok genoemd worden als een poortwachter van het vrije woord en van de journalistieke onafhankelijkheid. De NVJ benoemde hem later tot erelid als beloning voor zijn tomeloze inzet.
Max de Bok was ook enkele jaren voorzitter van het Internationaal Perscentrum Nieuwspoort. Vaak ontmoetten wij elkaar in Nieuwspoort en voerden mooie gesprekken onder het genot van een glas wijn. Ik genoot van onze gesprekken, en leerde veel van hem. Een onuitputtelijke bron van kennis en inspiratie.
Met het komen en gaan van Kamerleden en bewindslieden was Max de Bok in Nieuwspoort, als het journalistieke hart van Den Haag, een vaste waarde en een vraagbaak voor journalisten én politici. Maar bovenal een man met een sterk gevoel voor rechtvaardigheid en medemenselijkheid.
Als vluchteling bouwde ik een nieuw leven op in Nederland. Ik ontmoette enkele personen die van grote waarde zijn geweest in mijn nieuwe start. Mensen die je passie voelen, je wijze raad geven en die de (gun-factor) in zich hebben. Max de Bok behoorde zeker tot één van deze bijzondere personen die ik heb mogen ontmoeten. Met dankbaarheid en respect denk ik aan hem.
Max de Bok was een warme en trouw vriend. Hij motiveerde, inspireerde en corrigeerde. Ik heb veel aan hem te danken. Als je uit een ander land bent gevlucht, en jij wilt je plek vinden in Nederland en je hier thuis voelen, is het werkelijk geweldig om iemand als Max de Bok als vriend te mogen hebben. Mensen als hem vormen de parels van onze samenleving, die ons land glans geven.
Enkele weken geleden sprak ik hem nog aan de telefoon. Als ik mij iets sterker voel, bel je op zei hij, dan gaan we samen weer een drankje nemen.
Ik zal je missen grote vriend; jouw inspirerende woorden, je kalme wijsheid, je bevlogenheid, onze prachtige gesprekken. Een intense vriendschap die ik zal blijven koesteren, net als de dierbare herinneringen.
