We zetten in Nederland kleine kinderen in de cel. Dat gebeurt met kinderen van asielzoekers. Of zegt u dat is onmogelijk, want kleine kinderen horen niet in de cel? Toch is het zo.
Als gezinnen uit Irak, Soedan, Somalië of Syrië naar Nederland vluchten en op Schiphol aankomen, dan worden ze tot twee weken in de cel gezet. In zogenaamde grensdetentie. Dit overkwam ook een gezin uit Syrië dat onlangs naar Nederland vluchtte. Ik heb het over Sameer Hannan die met zijn vrouw en het zoontje van zes naar Nederland vluchtte.
Ik heb uitgebreid met Sameer gesproken. Zijn verhaal is aangrijpend. Hij woonde Aleppo; misschien wel de meest gewelddadige stad van Syrië. Sameer werkte daar als arts. Hij probeerde mensen te helpen door gewonden te behandelen en mensenlevens te redden.
De ene keer kreeg Sameer problemen met het leger van Assad omdat hij de gewonde leden van de oppositie hielp. En de andere keer kreeg hij klappen van de gewapende leden van de positie, omdat hij de gewonde soldaten van de regering van Assad aan het behandelen was.
Zijn verantwoordelijkheid als arts is om mensen te helpen, vertelde hij mij. De bedreigingen van de kant van de oppositie en het leger van Assad namen steeds toe. Om zijn vrouw en het zoontje te redden, vluchtte hij naar Turkije. De leefomstandigheden in de overvolle vluchtelingenkampen in Turkije zijn onmenselijk. Na alle ontberingen is Sameer met zijn gezin in Nederland terechtgekomen.
Sameer vertelde mij dat hij tegen zijn vrouw en zijn zoontje had gezegd dat zij nu in een vrij en veilig land zijn. Geen angst en geen verdriet meer, was zijn blije boodschap voor zijn gezin. De werkelijkheid was echter anders. Toen zij op Schiphol asiel hadden aangevraagd, moesten zij urenlang wachten. Twee politieagenten namen hen vervolgens mee naar een cel met zware stalen deuren. Sameer had nog wanhopig geroepen dat zij uit een oorlogssituatie kwamen en dat zijn vrouw en zoontje bang waren. Maar dat mocht allemaal niet baten.
De zware stalen deuren gingen dicht en de sleutel werd twee in het slot gedraaid. In totaal hebben zij dertien dagen in de cel gezeten. Hun zoontje Daniël huilde aaneen stuk door. Sameer probeerde het jongetje nog gerust te stellen door te zeggen dat zij in een hotel zaten en dat zij even later naar buiten zouden gaan. Dat jochie van zes is een oorlogskind. In een hotel doet de politie niet de deur op slot, had hij tegen zijn vader gezegd. Het was echt een nachtmerrie, vertelde Sameer mij. Dertien dagen lang.
Dit is het eerlijke verhaal.
Hoewel de ophef rondom deze afschuwelijke praktijk al maanden gaande is, heeft staatssecretaris Teeven eind januari aangegeven om in mei te komen met alternatieven voor kinderen in de cel. En dat terwijl slechts één alternatief bestaat namelijk geen kinderen in de cel.
Dat Teeven pas in mei met alternatieven wil komen, is schandalig. Teeven weet nu al wat hij van plan is met de kinderen van asielzoekers. Hij wil hekken plaatsen om kinderen met hun ouders. Dit betekent echter nog steeds vrijheidsontneming en wel van mensen die bescherming zoeken.
Vorig jaar zomer zette Teeven met een speciale charter twee asielzoekers uit Guinee die ruim 50 dagen in hongerstaking waren het land uit. De hele operatie kostte in totaal 95.000 euro. Als het gaat om het verwijderen van asielzoekers, heeft Teeven er veel geld voor over en regelt een speciale charter. Maar als het gaat om een einde te maken aan het opsluiten van kinderen in de cel, lijkt Teeven niet zoveel haast te hebben. En wat de oplossingen betreft, komt hij niet verder dan hekken plaatsen.
Er zijn kwesties die zo fundamenteel zijn, zo schreef de Engelse rechtsgeleerde Tom Bingham, dat zij ieder ander belang overstijgen. Teeven heeft kennelijk wel een ander belang op het oog dat de rechten en vrijheden van kinderen overstijgt, namelijk het verwijderen van asielzoekers. Zolang de gezinnen in de cel zitten of binnen de hekken, dan zijn ze grijpbaar voor Teeven en kunnen ze snel worden uitgezet.
Filosofe Hannah Arendt noemde de bescherming van mensenrechten als een onmisbare taak voor de politici. En vooral van hen die kwetsbaar en rechteloos zijn. Het zijn juist deze kinderen van asielzoekers – soms gevlucht uit oorlogsgebieden -, die zeer kwetsbaar zijn en die bescherming zoeken.
Please don’t place children in prison, zei Sameer een paar keer tegen mij in ons gesprek.
Stop deze schandelijke praktijk. Geen kind in de cel. Ook geen hekken er omheen.
