In overleg met de Haagse afdeling van PvdA heb ik een viertal moties opgesteld voor het partijcongres van 27 april. Deze moties hebben betrekking op het strafbaar stellen van illegaal verblijf. Elke motie behelst een andere invalshoek. Zo heeft de eerste motie tot doel te voorkomen dat ook illegalen strafbaar worden gesteld, die buiten hun schuld niet kunnen worden uitgezet.
De tweede motie beoogt te voorkomen dat ook de degenen die hulp verlenen aan illegalen strafbaar worden; denk aan artsen, docenten en vrijwilligers die de illegalen helpen. Volgens het huidige wetsvoorstel kunnen namelijk ook de hulpverleners worden vervolgd en gestraft.
De derde motie heeft tot doel te bereiken dat er een onderzoek gedaan wordt naar de effecten van strafbaarstelling van illegaal verblijf. Er is nog onvoldoende bekend hoe ernstig de gevolgen zullen zijn van deze wetgeving voor kinderen en vrouwen die illegaal in Nederland verblijven, maar ook voor de gehele samenleving.
De eerste drie moties vallen binnen de kaders van het regeerakkoord. De vierde motie roept de partijleider en de fractie van PvdA op om al het mogelijke te doen om te bewerkstelligen dat het wetsvoorstel tot strafbaarstelling van illegaal verblijf wordt ingetrokken. Dit is natuurlijk de beste oplossing.
Mensen vervolgen en straffen alleen omdat zij uitgeprocedeerd zijn. Dit is in dit geval de enige reden. Dit raakt aan de essentie van humaniteit, rechtvaardigheid en medemenselijkheid. En het raakt aan het geweten van sociaal-democratie.
Hieronder volgt de tekst van alle vier moties. Vriendelijk verzoek om deze moties onder de PvdA-ers en niet PvdA-ers te verspreiden, zodat we weten waar we als een humane en beschaafde natie mee bezig zijn; een rechtsstaat die pal staat voor mensenrechten.
Motie: Buitenschuldcriterium in relatie tot strafbaarstelling illegaal verblijf
Motie van de afdeling Den Haag ten behoeve van het partijcongres van de Partij van de Arbeid op zaterdag 27 april 2013 te Leeuwarden
Constaterende dat:
- Het bij het wetsvoorstel inzake de strafbaarstelling van illegaal verblijf gaat om een algehele strafbaarstelling;
- In het wetsvoorstel geen uitzondering wordt gemaakt voor de uitgeprocedeerde vreemdelingen die buiten hun schuld niet teruggestuurd kunnen worden naar het herkomstland;
- Sommige landen hun onderdanen bij terugkeer niet willen toelaten zoals Somalië en Soedan;
- In de praktijk meerdere malen is voorgekomen dat uitgeprocedeerde vreemdelingen vanuit Nederland op het vliegtuig zijn gezet en naar het herkomstland zijn gestuurd en dat zij bij aankomst door de autoriteiten direct naar Nederland terug zijn gestuurd met de mededeling dat zijn niet welkom zijn in hun land van herkomst;
- Meerdere uitgeprocedeerde vreemdelingen, onder meer uit Congo, Somalië en Soedan, in de afgelopen jaren in samenwerking met Immigratie- en Naturalisatiedienst en met enkele NGO’s al het mogelijke hebben gedaan om de vereiste reispapieren te verkrijgen en dat dit ondanks alle pogingen niet is gelukt.
Overwegende dat:
- De uitgeprocedeerde vreemdelingen op grond van artikel 59 Vreemdelingenwet 2000 soms maanden lang vastzitten in de vreemdelingenbewaring in afwachting van hun uitzetting;
- Sommige vreemdelingen in de praktijk meerdere malen worden opgepakt door de politie en terechtkomen in de vreemdelingenbewaring met de bedoeling om ze terug te sturen;
- De uitgeprocedeerde vreemdelingen pas vrijkomen uit de vreemdelingenbewaring indien blijkt dat er geen uitzicht is op hun uitzetting;
- Sommige illegalen niet kunnen worden uitgezet om medische redenen en dat zij daardoor soms jarenlang in de illegaliteit moeten doorbrengen ondanks hun medische klachten;
- Het uiterst onbillijk en onrechtvaardig is dat, ook illegalen strafbaar worden gesteld, van wie vaststaat dat zij buiten hun schuld niet uitgezet kunnen worden; bijvoorbeeld omdat het land van herkomst hen niet toelaat.
Roept de partijleider en de fractie op om:
- In overleg te treden met de regeringspartij teneinde te bereiken dat de illegalen van wie vaststaat dat zij buiten hun schuld niet kunnen terugkeren naar het land van herkomst, worden uitgesloten van strafbaarstelling in het wetsvoorstel;
- Als PvdA binnen de kaders van het regeerakkoord te komen met een amendement op dit wetsvoorstel om te bewerkstelligen dat de onbillijke en onrechtvaardige gevolgen van deze regeling worden weggenomen ten aanzien van illegalen van wie vaststaat dat zij buiten hun schuld niet uitgezet kunnen worden.
Motie: Strafbaarstelling hulpverleners in relatie tot strafbaarstelling illegaal verblijf
Motie van de afdeling Den Haag ten behoeve van het partijcongres van de Partij van de Arbeid op zaterdag 27 april 2013 te Leeuwarden
Constaterende dat:
- In het regeerakkoord staat dat de particulieren en particuliere organisaties die individuele hulp bieden aan illegalen niet strafbaar zijn:
- Het uiterst onbillijk en onrechtvaardig is om degenen die uit het oogpunt van humaniteit en medemenselijkheid hulp bieden aan illegalen te vervolgen en te straffen;
- Bij herhaling aan de leden van PvdA is aangegeven dat de hulpverlening aan illegalen niet als strafbaar feit zal worden aangemerkt.
Overwegende dat:
- In het betreffende wetsvoorstel illegaal verblijf als een overtreding is gekwalificeerd;
- Na twee geldboetes c.q. vervangende hechtenis wegens illegaal verblijf tegen de betrokkene een zogenoemd ‘zwaar inreisverbod’ kan worden uitgevaardigd;
- Indien de vreemdeling vervolgens weer wordt aangetroffen, hij/zij een misdrijf pleegt op grond van artikel 197 Wetboek van strafrecht, waarop een gevangenisstraf van maximaal zes maanden staat;
- Indien iemand hulp verleent aan een illegaal, tegen wie een zwaar inreisverbod is uitgevaardigd, de betrokken hulpverlener in dat geval volgens het Wetboek van strafrecht zich schuldig maakt aan medeplichtigheid, aangezien hulp wordt verleend aan een vreemdeling voor wie het onrechtmatige verblijf geldt als een misdrijf op grond van artikel 197 van Wetboek van strafrecht;
- Het nimmer de bedoeling is geweest om de hulpverleners te vervolgen en te straffen, die aan illegalen hulp bieden, en dat dit een onbedoelde effect is van de uitwerking van deze maatregel uit het regeerakkoord.
Roep de partijleider en de fractie op om:
- Al het mogelijke te doen om te bewerkstelligen dat dit onbedoelde en zeer ongewenste effect uit het wetsvoorstel wordt geschrapt, zodat hulpverlening aan illegalen nimmer strafbaar wordt.
Motie: Onderzoek naar de effecten strafbaarstelling illegaal verblijf
Motie van de afdeling Den Haag ten behoeve van het partijcongres van de Partij van de Arbeid op zaterdag 27 april 2013 te Leeuwarden
Constaterende dat:
- Er op dit moment onvoldoende bekend is over de effecten van algehele strafbaarstelling van illegaal verblijf ten aanzien van 1 toegang voor kinderen tot onderwijs 2 toegang tot medische zorg. 3 verhoogd risico op uitbuiting 4 risico tot afname van aangiftebereidheid bij illegalen als zij slachtoffer worden van een misdrijf 5 verhoogd risico op mensenhandel en 6 verhoogd risico om als illegaal uit het zicht te raken bij hulpverleners;
- Diverse deskundige adviesorganen, waaronder de Adviescommissie Commissie voor Vreemdelingenzaken en het College voor de Rechten van de Mensen het kabinet nadrukkelijk hebben geadviseerd om een gedegen onderzoek te doen naar de effecten van strafbaarstelling van illegaal verblijf, alvorens de onderhavige wetgeving wordt ingevoerd, aangezien op dit moment onvoldoende bekend is over die effecten;
- De Nederlandse Vereniging van Gemeenten heeft gewaarschuwd voor de eventuele effecten van strafbaarstelling van illegaal verblijf, welke hierboven zijn genoemd, waarmee de gemeenten in de praktijk zullen worden geconfronteerd;
- De strafbaarstelling van illegaal verblijf tot gevolg zal hebben dat op eenieder de aangifteplicht rust; zo dus ook op artsen, hulpverleners, en docenten en dat dit voor sommigen een belemmering kan vormen om illegalen te helpen;
- Sommige medische aandoeningen, zoals TBC, tijdig moeten worden gesignaleerd in het belang van betrokkenen en in het belang van de algehele volksgezondheid, en dat een effect van deze wetgeving kan zijn dat illegalen uit angst zich niet tijdig melden bij de arts;
- De eventuele effecten extra schrijnend zullen zijn voor de groep illegalen, die buiten hun schuld Nederland niet kunnen verlaten;
Overwegende dat:
- Nederland op grond van mensenrechtenverdragen, waaronder het kinderrechtenverdrag, de verplichting heeft om de fundamentele rechten van eenieder die zich in Nederland bevindt te eerbiedigen en te beschermen: zo dus ook van illegalen;
- De onschendbaarheid van menselijke waardigheid voor eenieder geldt; ongeacht de vraag of zijn/zij een verblijfstitel bezit;
- Het Handvest van grondrechten van de Europese Unie in alle lidstaten van de Unie rechtstreeks doorwerkt en waaraan Nederland aldus gebonden is;
- Het bedoelde handvest de fundamentele rechten van alle burgers, waaronder het recht op onderwijs en noodzakelijke medische zorg, alsmede de onschendbaarheid van menselijke waardigheid garandeert;
- De inhoud van deze motie zich niet verzet tegen het onderdeel van het regeerakkoord, waarin is bepaald dat illegaal verblijf strafbaar wordt gesteld, maar dat deze motie uitsluitend tot oogmerk heeft het realiseren van een onderzoek naar de effecten van strafbaarstelling van illegaal verblijf, alvorens de betreffende regelgeving wordt ingevoerd;
Roept de politiek leider en de fractie op om:
Al het mogelijke te doen om te bewerkstelligen dat er een onderzoek wordt gedaan naar de effecten van strafbaarstelling van illegaal verblijf , alvorens tot de invoering van de onderhavige wetgeving wordt overgegaan. Inzicht in de daadwerkelijke effecten is immers noodzakelijk om na te kunnen gaan of de fundamentele rechten van illegalen ongemoeid zullen blijven.
Motie: Intrekking strafbaarstelling illegaal verblijf
Motie van de afdeling Den Haag ten behoeve van het partijcongres van de Partij van de Arbeid op zaterdag 27 april 2013 te Leeuwarden
Constaterende dat:
- Het inhumaan en onrechtvaardig is om mensen in ons land te vervolgen en te straffen, enkel omdat zij uitgeprocedeerd zijn en daardoor illegaal in Nederland verblijven;
- De illegalen nu al maanden lang vastzitten in de vreemdelingenbewaring met de bedoeling om ze terug te sturen, en dat terwijl dit soms buiten hun schuld niet lukt bijvoorbeeld omdat de autoriteiten in sommige landen weigeren mee te werken;
- Het strafbaar stellen van illegaliteit ernstige gevolgen zal hebben voor de toegang voor kinderen tot onderwijs, toegang tot medische zorg, de uitbuiting van illegalen, verhoogd risico op mensenhandel en om als illegaal uit het zicht te raken bij hulpverleners;
- De PvdA-minister Lodewijk Asscher recentelijk ervoor heeft gezorgd dat de illegale MBO-ers stage kunnen lopen om hun opleiding af te ronden en dat nu dezelfde illegalen strafbaar worden gesteld met steun van de PvdA;
- Binnen onze partij veel leden grote moeite hebben met het strafbaar stellen van illegaal verblijf en dat deze maatregel tot veel onvrede, ongenoegen en onbegrip leidt bij onze leden;
- De strafbaarstelling van illegaal verblijf indruist tegen de beginselen en idealen van onze partij, zoals vastgelegd in ons beginselmanifes, en tegen waarden en principes zoals vastgelegd in het rapport Van Waarde van Wiardi Beckman Stichting;
- Er een grote afbreuk gedaan wordt op het vertrouwen in en de geloofwaardigheid van onze partij, indien we onze beginselen, principes, waarden en idealen als sociaal-democraten zouden verloochenen door mee te werken aan het strafbaar stellen van illegaal verblijf.
- De PvdA recentelijk de VVD tegemoetkwam door het intrekken van de maatregel inzake de inkomensafhankelijke zorgpremie uit het regeerakkoord toen er onrust ontstond bij de achterban van de VVD;
- Het kabinet zich over serieuze problemen in ons land dient te buigen, zoals het bestrijden van de economische crisis en de enorme werkloosheid, in plaats van tijd en energie te steken in een inhumane en onzinnige maatregel als het strafbaar stellen van illegalen;
Overwegende dat:
- De strafbaarstelling van illegaal verblijf in strijd is met de Europese Terugkeerlichtlijn, waarin is bepaald dat enkel als de verwijdering van een vreemdeling in gevaar dreigt te komen door het gedrag van de betrokkene een lidstaat op dat moment zijn vrijheid kan ontnemen;
- Deze maatregel in strijd is met jurisprudentie van Hof van Justitie, dat laatstelijk op 28 april 2011 heeft geoordeeld datde terugkeerrichtlijn beoogt op basis van gemeenschappelijke normen een doeltreffend terugkeerbeleid te ontwikkelen, zodat mensen op een humane manier, met eerbiediging van hun grondrechten en waardigheid, teruggezonden kunnen worden;
- De kans groot is dat de Europese Commissie een zogenaamde ‘inbreukprocedure’ zal starten tegen Nederland, indien illegaal verblijf strafbaar wordt gesteld om zo Nederland terug te fluiten om zich te houden aan de mensenrechten en aan de waarden en beginselen van de Unie;
- Het College voor de Rechten van de Mens in haar advies op het onderhavige wetsvoorstel stelt dat fundamentele mensenrechten onvoldoende zijn gewaarborgd, indien illegaliteit strafbaar wordt gesteld, en dat terwijl Nederland gebonden is aan mensenrechtenverdragen;
- De strafbaarstelling van illegaal verblijf het aanzien van Nederland in Europa als rechtsstaat zal schaden en dat terwijl dit de kritiek van de PvdA was op het vorige kabinet met gedoogsteun van PVV;
- De PvdA-minister Frans Timmermans onlangs met zijn Duitse en Deense ambtsgenoten een brief heeft verstuurd aan de Europese Commissie om de lidstaten van de Unie te dwingen om de mensenrechten beter te beschermen.
Roept de politiek leider en de fractie op om:
- Al het mogelijke te doen te bewerkstelligen dat het wetsvoorstel inzake de strafbaarstelling van illegaal verblijf wordt ingetrokken;
- Niet in te stemmen met het voornoemde wetsvoorstel, mocht onverhoopt blijken dat het wetsvoorstel in stemming wordt gebracht.
